Nâng cao hiệu quả giảng dạy sinh học 9

LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Nâng cao hiệu quả giảng dạy sinh học 9": http://123doc.vn/document/557860-nang-cao-hieu-qua-giang-day-sinh-hoc-9.htm

S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
I. Lý do chän ®Ị tµi
1. C¬ së lý ln
Sinh häc lµ m«n khoa häc nghiªn cøu vỊ vi sinh sinh vËt, thùc vËt, ®éng vËt vµ con
ngêi, sù tiÕn ho¸ cđa giíi thùc vËt, ®éng vËt vµ con ngêi. T¹i sao cã loµi tån t¹i ®Õn ngµy
nay nhng cã loµi l¹i bÞ tut chđng. Sinh häc ph¶n ¸nh mäi mỈt cđa cc sèng x· héi gãp
phÇn h×nh thµnh ph¸t triĨn hoµn thiƯn nh©n c¸ch cho häc sinh theo mơc tiªu gi¸o dơc. Nã
lµ ch×a kho¸ ®Ĩ häc sinh tiÕn vµo mäi lÜnh vùc khoa häc, mäi ho¹t ®éng x· héi, nã cã t¸c
dơng s©u s¾c vµ l©u bỊn ®Õn ®êi sèng t©m hån trÝ t con ngêi. C¸c bµi mµ häc sinh häc
lµ tiÕng nãi cđa t×nh c¶m, lµ khÝ giíi thanh cao ®¾c lùc cã t¸c dơng m¹nh mÏ ®Õn t tëng
t×nh c¶m c¶m xóc cđa con ngêi. M xim G.Ki ®· tõng nãi “Sinh häc gióp con ngêi hiĨu
®ỵc b¶n th©n m×nh, lµm n¶y në ë con ngêi nh÷ng kh¸t väng híng tíi ch©n lý”
Tr¶i qua nh÷ng th¨ng trÇm cđa lÞch sư sinh häc kh«ng ngõng ph¸t triĨn nã ®· ®ãng
gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo sù nghiƯp gi¸o dơc häc sinh trong nhµ trêng phỉ th«ng trë
thµnh nh÷ng ngêi cã Ých tµi ®øc, x©y dùng x· héi vµ b¶o vƯ tỉ qc. Ngµy nay x· héi
ngµy cµng ®ỉi míi ®ßi hái con ngêi cÇn ph¶i tiÕn kÞp víi tiÕn bé trong x· héi. N©ng cao
chÊt lỵng d¹y vµ häc trong nhµ trêng gãp phÇn quan träng trong viƯc ®µo t¹o nh©n tµi cho
®Êt níc. Mn n©ng cao chÊt lỵng d¹y vµ häc ®ßi hái ngêi gi¸o viªn ph¶i cã kinh
nghiƯm. Do ®ã kinh nghiƯm lµ mét viƯc lµm hÕt søc cÇn thiÕt ®ßi hái sù s¸ng t¹o nã gióp
cho häc sinh tÝch cùc ho¸ häc tËp, høng thó, linh ho¹t trong viƯc chiÕm lÜnh kiÕn thøc vµ
t duy. ChÝnh v× vËy viƯc gi¶ng d¹y trong nhµ trêng cµng cÇn ph¶i ®ỉi míi cho phï hỵp
víi sù vËn ®éng ®i lªn cđa thêi ®¹i. Giê d¹y sinh häc cÇn ph¶i ®¹t chÊt lỵng cao gióp c¸c
em lÜnh héi ®ỵc nh÷ng tinh hoa cđa cc sèng. Tõ ®ã gióp c¸c em h×nh thµnh vµ hoµn
thiƯn nh©n c¸ch cđa minh h¬n n÷a.
Néi dung häc tËp cđa m«n sinh häc chøa ®ùng c¶ mét kho tµng kiÕn thøc sinh
®éng, phong phó, hÊp dÉn, dƠ kÝch thÝch tÝnh tß mß, ham hiĨu biÕt cđa häc sinh. T¹o ®iỊu
kiƯn thn lỵi cho viƯc h×nh thµnh ®éng c¬, nhu cÇu nhËn thøc còng nh høng thó häc tËp
sinh häc.
Cho nªn viƯc d¹y sinh häc cÇn ®ỵc n©ng cao chÊt lỵng. CÇn ®ỵc gi¸o viªn quan t©m. VËy
mn ®¸p øng yªu cÇu trªn ®ßi hái ngêi gi¸o viªn cÇn ph¶i cã ph¬ng c¸ch chđ ®éng. V×
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
1
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
vËy qua thùc tÕ gi¶ng d¹y céng víi sù häc hái kinh nghiƯm cđa c¸c ®ång nghiƯp t«i ®· ®·
rót ra ®ỵc cho m×nh mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc phï hỵp, ph¸t huy ®ỵc kh¶ n¨ng
nhËn thøc cđa häc sinh ®èi víi bé m«n.
C¬ së xt ph¸t cđa ®Ị tµi nµy lµ n©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y sinh häc ë trêng
THCS. §Ị tµi nµy dùa trªn c¬ së thùc tiƠn trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y m«n sinh häc líp 9
t¹i trêng THCS H¶i Ninh.
2. C¬ së thùc tiƠn
HiƯn nay t«i ®ang gi¶ng d¹y m«n sinh häc khèi 9 t¹i trêng THCS H¶i Ninh. §©y
lµ trêng häc ®ãng trªn ®Þa bµn x· thc diƯn khã kh¨n, c¸c em cha cã ®iỊu kiƯn thn lỵi
®Ĩ tiÕp nhËn c¸c th«ng tin v¨n ho¸, t×m hiĨu bé m«n nªn nhiỊu em cha cã sù yªu thÝch
häc tËp bé m«n, cha cã kh¶ n¨ng ph¸t huy tÝnh ®éc lËp suy nghÜ cđa b¶n th©n, nhiỊu häc
sinh cßn ham ch¬i, lêi häc . §Ĩ n©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y sinh häc. T«i ®· b¾t ®Çu
¸p dơng mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc híng cho c¸c em c¸ch t×m tßi, c¸ch quan
s¸t, ph©n tÝch ph¸t hiƯn nh÷ng kiÕn thøc míi cđa bµi häc.
II. Qu¸ tr×nh thùc nghiƯm
1. C¸c biƯn ph¸p tiÕn hµnh ®Ĩ n©ng cao chÊt lỵng m«n sinh ®Ỉc biƯt trong giê sinh
häc líp 9.
- §Ĩ t¹o ra høng thó häc sinh häc vµ t¹o ra niỊm say mª ®èi víi c¸c em . Tríc hÕt
ngêi gi¸o viªn cÇn lµm cho c¸c em hiĨu râ vÞ trÝ vai trß cđa m«n häc nµy, ®ång thêi gieo
vµo lßng c¸c em nh÷ng c¶m xóc tèt ®Đp vµ t©m lý thÝch häc tËp m«n sinh.
Mçi mét bµi häc trong ch¬ng tr×nh ®Ịu phï hỵp víi t©m lý, tr×nh ®é nhËn thøc løa
ti häc sinh. V× vËy gi¸o viªn cÇn ph¶i n¾m néi dung cÇn tr×nh bµy trong bµi häc ®Ĩ
trun t¶i c¸i hay, c¸i ®Đp, c¸i gi¸ trÞ ®Ých thùc cđa bµi häc ®èi víi häc sinh.
Häc sinh lu«n lu«n híng tíi c¸i ®Đp cđa cc sèng con ngêi v× vËy chøc n¨ng chđ
u cđa d¹y sinh häc lµ sù thÈm mü c¸i hay, c¸i ®Đp ®ã. Mn vËy chóng ta ph¶i tu©n
theo quy lt d¹y häc ®i tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t duy trõu tỵng.
§Ĩ n©ng cao chÊt lỵng trong mét giê d¹y sinh häc ®Ĩ kÝch thÝch ®ỵc niỊm say mª
høng thó häc tËp ®èi víi HS h×nh thµnh trong c¸c em t©m hån nh©n c¸ch tèt ®Đp ®ßi…
hái chóng ta ph¶i tu©n thđ theo ®óng quy lt nµy míi ®¹t ®ỵc hiƯu qu¶ cao.
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
2
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
§Ĩ n¾m ®ỵc t×nh h×nh häc tËp cđa häc sinh khèi 9 t«i ph¶i tiÕn hµnh kiĨm tra chÊt
lỵng ®Çu n¨m. KÕt qu¶ thu ®ỵc nh sau:

Líp
Sè
HS
Giái Kh¸ Trung b×nh Ỹu KÐm
SL % SL % SL % SL % SL %
9
1
9
2
9
3
9
4
Sau khi n¨m ®ỵc kÕt qu¶ chung vỊ chÊt lỵng cđa HS t«i ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i møc
®é nhËn thøc cđa HS vµ kü n¨ng bé m«n. Tõ ®ã ®a ra mét sè ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï
hỵp nh sau:
a. Ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc.
Trong ph¬ng ph¸p tÝch cùc, ngêi häc lµ ®èi tỵng cđa ho¹t ®éng d¹y ®ång thêi lµ
chđ thĨ cđa ho¹t ®éng häc. Häc sinh ®ỵc cn hót vµo c¸c ho¹t ®éng häc tËp do gi¸o
viªn tỉ chøc vµ chØ ®¹o. Th«ng qua ®ã tù kh¸m ph¸ nh÷ng ®iỊu m×nh cha râ, cha biÕt chø
kh«ng ph¶i thơ ®éng tiÕp thu nh÷ng tri thøc ®· ®ỵc gi¸o viªn s¾p ®Ỉt. §ỵc ®Ỉt trong t×nh
hng cđa ®êi sèng thùc tÕ häc sinh trùc tiÕp quan s¸t, th¶o ln, lµm thÝ nghiƯm, gi¶i
qut vÊn ®Ị ®Ỉt ra theo c¸ch suy nghÜ cđa m×nh tõ ®ã võa n¾m ®ỵc kiÕn thøc kü n¨ng
míi, võa n¾m ®ỵc ph¬ng ph¸p lµm ra kiÕn thøc, kü n¨ng ®ã, kh«ng rËp theo khu©n mÉu
s½n cã, ®ỵc béc lé vµ ph¸t huy tiỊm n¨ng s¸ng t¹o.
D¹y häc chó träng rÌn lun ph¬ng ph¸p tù häc, ph¬ng ph¸p tÝch cùc xem viƯc rÌn
lun ph¬ng ph¸p häc tËp cho häc sinh kh«ng chØ lµ mét biƯn ph¸p n©ng cao hiƯu qu¶
d¹y häc mµ cßn lµ mét mơc tiªu d¹y häc. Trong x· héi hiƯn ®¹i ®ang biÕn ®ỉi nhanh, víi
sù bïng nỉ th«ng tin, khoa häc, kü tht, c«ng nghƯ ph¸t triĨn nh vò b·o th× kh«ng thĨ
nhåi nhÐt vµo ®Çu ãc trỴ khèi lỵng kiÕn thøc ngµy cµng nhiỊu, ph¶i quan t©m d¹y cho trỴ
ph¬ng ph¸p häc ngay tõ bËc tiĨu häc vµ cµng lªn bËc cao h¬n cµng ph¶i ®ỵc chó träng.
Trong ph¬ng ph¸p häc th× cèt lâi lµ ph¬ng ph¸p tù häc , kh¬i dËy néi lùc vèn cã trong
mçi ngêi, kÕt qu¶ häc tËp sÏ ®ỵc nh©n lªn gÊp béi. Kh«ng chØ tù häc ë nhµ sau bµi häc
trªn líp mµ tù häc c¶ trong tiÕt häc cã sù híng dÉn trùc tiÕp cđa gi¸o viªn.
T¨ng cêng häc tËp c¸ thĨ, phèi hỵp víi häc tËp hỵp t¸c, trong mét líp häc mµ
tr×nh ®é kiÕn thøc t duy cđa häc sinh kh«ng thĨ ®ång ®Ịu tut ®èi th× ¸p dơng ph¬ng
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
3
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
ph¸p tÝch cùc bc ph¶i chÊp nhËn sù ph©n ho¸ vỊ cêng ®é, tiÕn ®é hoµn thµnh nhiƯm vơ
häc tËp, nhÊt lµ khi bµi häc ®ỵc thiÕt kÕ thµnh mét chi c«ng t¸c ®éc lËp, ¸p dơng ph¬ng
ph¸p tÝch cùc ë tr×nh ®é cao th× sù ph©n ho¸ nµy cµng lín. Tuy nhiªn trong häc tËp kh«ng
ph¶i mäi tri thøc, kü n¨ng, th¸i ®é ®Ịu ®ỵc h×nh thµnh thn lỵi b»ng nh÷ng ho¹t ®éng
®éc lËp c¸ nh©n. Líp häc lµ m«i trêng giao tiÕp thÇy- trß, trß - trß t¹o nªn mèi quan hƯ
hỵp t¸c gi÷a c¸c c¸ nh©n trªn con ®êng chiÕm lÜnh néi dung häc tËp. Th«ng qua th¶o
ln, tranh ln cơ thĨ, ý kiÕn mçi c¸ nh©n ®ỵc béc lé, kh¼ng ®Þnh hay b¸c bá. Qua ®ã
ngêi häc n©ng m×nh lªn mét tr×nh ®é míi. Bµi häc vËn dơng ®ỵc vèn hiĨu biÕt vµ kinh
nghiƯm cđa mçi häc sinh vµ c¶ líp chø kh«ng ph¶i chØ dùa trªn vèn hiĨu biÕt vµ kinh
nghiƯm sèng cđa thÇy gi¸o. Trong nhµ trêng ph¬ng ph¸p häc tËp t¬ng t¸c ®ỵc tỉ chøc ë
nhãm 2 ngêi, nhãm vµi ngêi, tỉ, líp hc trêng, ®ỵc sư dơng phỉ biÕn trong d¹y häc vµ
ho¹t ®éng hỵp t¸c trong nhãm nhá 4 - 6 ngêi . Häc tËp hỵp t¸c lµm t¨ng hiƯu qu¶ häc tËp
nhÊt lµ lóc ph¶i gi¶i qut nh÷ng vÊn ®Ị gay cÊn, lóc thùc sù xt hiƯn nhu cÇu phèi hỵp
gi÷a c¸c c¸ nh©n ®Ĩ hoµn thµnh nhiƯm vơ chung. Trong ho¹t ®éng theo nhãm nhá sÏ cã
thĨ cã hiƯn tỵng û l¹i. TÝnh c¸ch n¨ng lùc cđa mçi thµnh viªn ®ỵc béc lé, n n¾n ph¸t
triĨn t×nh b¹n, ý thøc tỉ chøc tinh thÇn t¬ng hç trỵ m« h×nh hỵp t¸c trong x· héi ®a vµo
®êi sèng häc ®êng sÏ lµm cho c¸c thµnh viªn quen dÇn víi sù ph©n c«ng hỵp t¸c trong
lao ®éng.
KÕt hỵp ®¸nh gi¸ cđa thÇy víi tù ®¸nh gi¸ cđa trß. Trong d¹y häc viƯc ®¸nh gi¸
häc sinh kh«ng chØ nh»m mơc ®Ých ®iỊu chØnh ho¹t ®éng d¹y mµ cßn ®ång thêi t¹o ®iỊu
kiƯn nhËn ®Þnh thùc tr¹ng häc vµ ®iỊu chØnh ho¹t ®éng d¹y cđa thÇy. Tríc ®©y gi¸o viªn
thêng gi÷ ®éc qun ®¸nh gi¸ häc sinh. Trong ph¬ng ph¸p tÝch cùc ngêi gi¸o viªn ph¶i
híng dÉn häc sinh ph¸t triĨn kü n¨ng tù ®¸nh gi¸ ®Ĩ tù ®iỊu chØnh c¸ch häc, gi¸o viªn
cÇn t¹o ®iỊu kiƯn thn lỵi ®Ĩ häc sinh ®ỵc tham gia ®¸nh gi¸ lÉn nhau. Tù ®¸nh gi¸ ®óng
vµ ®iỊu chØnh ho¹t ®éng kÞp thêi. ViƯc kiĨm tra ®¸nh gi¸ kh«ng thĨ dõng l¹i ë yªu cÇu t¸i
hiƯn c¸c kiÕn thøc lỈp l¹i c¸c kü n¨ng ®· häc mµ ph¶i khun khÝch trÝ th«ng minh, ãc
s¸ng t¹o trong viƯc gi¶i qut nh÷ng t×nh hng thùc tÕ. Víi sù trỵ gióp cđa c¸c thiÕt bÞ
kü tht, kiĨm tra ®¸nh gi¸ sÏ kh«ng cßn lµ mét c«ng viƯc nỈng nhäc ®èi víi gi¸o viªn
mµ l¹i cho nhiỊu th«ng tin kÞp thêi h¬n ®Ĩ linh ho¹t ®iỊu chØnh ho¹t ®éng d¹y chØ ®¹o
ho¹t ®éng häc tõ d¹y vµ häc thơ ®éng sang d¹y vµ häc tÝch cùc, gi¸o viªn kh«ng ®ãng vai
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
4
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
trß ®¬n thn lµ ngêi trun ®¹t kiÕn thøc mµ ngêi gi¸o viªn trë thµnh ngêi thiÕt kÕ, tỉ
chøc híng dÉn c¸c ho¹t ®éng häc ®éc lËp hc theo nhãm nhá. Trªn líp häc sinh ho¹t
®éng lµ chÝnh, ngêi gi¸o viªn cã vỴ nhµn nh· h¬n nhng ngỵc l¹i khi so¹n gi¸o ¸n gi¸o
viªn ®· ph¶i ®Çu t c«ng søc thêi gian rÊt nhiỊu so víi kiĨu d¹y vµ häc thơ ®éng míi cã
thĨ thùc hiƯn bµi lªn líp víi vai trß lµ ngêi gỵi më, xóc t¸c, ®éng viªn, cè vÊn träng tµi
trong c¸c ho¹t ®éng t×m tßi, hµo høng tranh ln s«i nỉi cđa häc sinh, gi¸o viªn ph¶i cã
tr×nh ®é chuyªn m«n s©u réng, cã tr×nh ®é s ph¹m lµnh nghỊ míi cã thĨ tỉ chøc híng
dÉn c¸c ho¹t ®éng cđa häc sinh mµ nhiỊu khi diƠn biÕn ngoµi tÇm dù kiÕn cđa GV.
b. Ph¬ng ph¸p d¹y häc b»ng ho¹t ®éng nhãm: Tỉ chøc ho¹t ®éng theo nhãm lµ
qu¸ tr×nh trong ®ã nh÷ng ngêi tham gia ®ỵc híng dÉn bëi mét ngêi tỉ chøc th«ng qua
mét chi c¸c ho¹t ®éng häc tËp ®ỵc khun khÝch ®Ĩ trao ®ỉi c¸c kinh nghiƯm vµ t¹o c¬
héi ®Ĩ chØ huy vµ bÞ chØ huy bëi c¸c b¹n cïng ti th«ng qua qu¸ tr×nh häc tËp. §©y lµ
c¸ch tiÕp cËn ®Ĩ d¹y häc tÝch cùc. Qua th¶o ln nhãm, c¸c thµnh viªn cđa nhãm cã thĨ
®ỵc nhËn thªm th«ng tin tõ b¹n bÌ ®ỵc biĨu lé cac quan ®iĨm kh¸c nhau vµ ph¸t triĨn c¸c
kü n¨ng giao tiÕp. Ho¹t ®éng nhãm nhá ®ỵc tỉ chøc tèt sÏ lµm t¨ng kh«ng khÝ häc tËp
g¾n bã. Trong tõng nhãm c¸c ý kiÕn cđa mçi c¸ nh©n ®ỵc ®¸nh gi¸ vµ chÊp nhËn cã sù
c¶m th«ng chia sỴ, tin cËy vµ đng hé gi÷a häc sinh víi nhau gióp c¸c em h×nh thµnh vµ
ph¸t triĨn kh¶ n¨ng lµm viƯc hỵp t¸c. Häc theo nhãm häc sinh cã c¬ héi thĨ hiƯn hiĨu
biÕt nh÷ng kü n¨ng nh÷ng quan ®iĨm, th¸i ®é tríc mét vÊn ®Ị nªu ra. TÝnh c¸ch c¸ nh©n
®ỵc béc lé, ph¸t triĨn t×nh b¹n bÌ , ý thøc tËp thĨ. D¹y häc theo nhãm gióp häc sinh thu
nhËn nh÷ng kinh nghiƯm, sù s¸ng t¹o cđa häc sinh. D¹y häc theo nhãm lµ ph¬ng ph¸p
c«ng hiƯu t¹o ®iỊu kiƯn ®Ĩ häc sinh tham gia vµo qu¸ tr×nh d¹y häc, gióp ph¸t triĨn hµnh
vi øng xư x· héi vµ ph¸t triĨn t duy. Khi tỉ chøc mét ho¹t ®éng nhãm, ngêi gi¸o viªn
cÇn ph¶i quan t©m ®Õn sè nhãm vµ sè ngêi trong nhãm sè ngêi trong mét nhãm ph¶i cã
®đ ®Ĩ trao ®ỉi gi¶i qut c¸c vÊn ®Ị ®ỵc giao nÕu qu¸ ®«ng sÏ kh«ng sư dơng hÕt ngn
lùc, nÕu qu¸ Ýt sÏ kh«ng ®đ ®Ĩ gi¶i qut nhiƯm vơ, sè ngêi trong mét nhãm vµ sè nhãm
phơ thc vµo bµi tËp vµ sè häc sinh trong líp mét nhãm trung b×nh tõ 5 – 7 ngêi. Mçi
nhãm cã mét th ký vµ 1 nhãm trëng ®Ĩ ®iỊu khiĨn cc th¶o ln. Cã nhiỊu kiĨu thµnh
lËp nhãm, nhng cã thĨ tËp trung vµo hai kiĨu chđ u sau:
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
5
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
Thµnh lËp nhãm ngÉu nhiªn gåm: theo ®Õm sè thø tù, theo biĨu tỵng nhãm r× rÇm
2 ngêi.
Thµnh lËp nhãm cã chđ ®Þnh : Gåm thµnh lËp nhãm theo chuyªn m«n, theo giíi
tÝnh theo ®Þa bµn d©n c, theo tỉ häc tËp viƯc thµnh lËp nµy theo ý ®Þnh cđa gi¸o viªn vµ
c¨n cø vµo nhiƯm vơ cơ thĨ cđa bµi tËp.
Quy tr×nh híng dÉn ho¹t ®éng nhãm gåm c¸c bíc.
Bíc 1: Giao nhiƯm vơ gåm nhiỊu mơc tiªu cđa ho¹t ®éng nhãm, tãm t¾t kh¸i qu¸t
toµn bé ho¹t ®éng nªu c©u hái vÊn ®Ị.
Bíc 2: Thµnh lËp nhãm gåm chia nhãm , cung cÊp th«ng tin c¸c ®iỊu kiƯn ho¹t
®éng cho b¶o qu¶n nhãm.
Bíc 3: Lµm viƯc theo nhãm gåm: B¾t ®Çu lµm viƯc theo nhãm, theo dâi tiÕn ®é
cđa nhãm, th«ng b¸o thêi gian, hç trỵ c¸c nhãm lµm b¸o c¸o.
Bíc 4: C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶.
Bíc 5: Tỉng kÕt rót kinh nghiƯm.
Vai trß cđa gi¸o viªn vµ häc sinh trong d¹y häc theo nhãm: trong d¹y häc theo
nhãm ngêi gi¸o viªn cã vai trß hÕt søc quan träng. Gi¸o viªn võa lµ ngêi híng dÉn, cè
vÊn, träng tµi, ngêi ®iỊu khiĨn hÕt søc linh ho¹t ®ång thêi gi¸o viªn cßn lµ nhµ tỉ chøc
thiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng. Trong khi häc sinh th¶o ln, gi¸o viªn t¹o m«i trêng b×nh ®¼ng
gi÷a c¸c häc sinh vµ c¸c nhãm. Gi¸o viªn lµ ngêi t¹o ®ỵc m«i trêng t©m lý an toµn cho
ho¹t ®éng nhãm, t¹o c¬ héi cho häc sinh chia sỴ kinh nghiƯm suy nghÜ cïng c¸c b¹n
trong nhãm vµ t¹o mèi quan hƯ hoµ ®ång gi÷a c¸c nhãm. Vai trß cđa HS ®· thay ®ỉi
trong viƯc häc theo nhãm tõ c¸ch häc tiÕp nhËn th«ng tin do gi¸o viªn cung cÊp, c¸c em
®· thay ®ỉi c¸ch häc lµ ngêi chđ ®éng t×m kiÕm vµ thu nhËn th«ng tin. Do ®ã vai trß cđa
häc sinh rÊt quan träng trong ph¬ng ph¸p d¹y häc theo nhãm. Häc sinh lµm viƯc víi
nhãm theo yªu cÇu cđa gi¸o viªn. TÝch cùc ®ãng gãp ý kiÕn lµm theo yªu cÇu cđa nhãm
vµ chia sỴ c«ng viƯc víi nhãm. C¸c thµnh viªn trong nhãm t¸c ®éng qua l¹i víi nhau
trong khu«n khỉ hỵp t¸c thùc hiƯn nhiƯm vơ cđa nhãm vµ hỵp t¸c víi nhãm trëng. Mçi
häc sinh ®Ịu cã thĨ gi÷ vai trß ®iỊu khiĨn nhãm khi cÇn thiÕt, lu©n phiªn lµm nhãm tr-
ëng.
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
6
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
T«i xin ®a ra mét c¸ch lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng nhãm sau ®©y ®Ĩ c¸c b¹n tham
kh¶o.
Chän chđ ®Ị: Chđ ®Ị mµ b¹n chän cã liªn quan ®Õn kiÕn thøc vµ kinh nghiƯm thùc
tÕ cđa häc sinh hay kh«ng, sau ®ã b¹n cã thĨ viÕt ra giÊy díi d¹ng c©u hái, hc t×nh
hng cã vÊn ®Ị. NÕu chđ ®Ị lín b¹n cã thĨ chia thµnh nh÷ng bµi tËp (nhiƯm vơ) nhá h¬n
vµ b¹n cÇn x¸c ®Þnh ngay kµ tÊt c¶ c¸c nhãm chung nhau mét nhiƯm vơ hay mçi nhãm
mét nhiƯm vơ kh¸c nhau.
X¸c ®Þnh mơc tiªu: Sau ho¹t ®éng häc sinh sÏ ®¹t ®ỵc nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng
nµo?
X¸c ®Þnh lo¹i ho¹t ®éng: B¹n cÇn x¸c ®Þnh lo¹i ho¹t ®éng ®ã lµ lo¹i g× (S¾m vai,
nghiªn cøu t×nh hng, thÝ nghiƯm, trß ch¬i, th¶o ln )…
Thµnh lËp nhãm B¹n ®Þnh thµnh lËp bao nhiªu nhãm, mçi nhãm bao nhiªu häc
sinh, c¸c chia nhãm thÕ nµo (theo ngÉu nhiªn hay cã chđ ®Þnh).
- X¸c ®Þnh thêi gian: Ho¹t ®éng nhãm nµy trong bao nhiªu phót. B¹n nªn chia
kho¶ng thêi gian nµy cho nh÷ng c«ng viƯc cơ thĨ sau:
+ Chn bÞ thêi gian nµy dïng ®Ĩ häc sinh di chun vỊ nhãm cđa m×nh (vÝ dơ: 3
phót)
+ Lµm viƯc thùc tÕ cđa nhãm: §©y lµ kho¶ng thêi gian quan träng nhÊt, häc sinh
th¶o ln lµm thÝ nghiƯm, ®ãng vai viÕt b¸o c¸o, chn bÞ tr×nh bµy (vÝ dơ: 10 phót)
+ B¸o c¸o kÕt qu¶: C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cđa nhãm (VÝ dơ 3 phót/nhãm, cã
4 nhãm sÏ cã thêi gian tr×nh bµy lµ 12 phót)
+ Rót kinh nghiƯm vỊ ho¹t ®éng: GV tỉng kÕt rót kinh nghiƯm (vÝ dơ: 5 phót)
- Thùc hiƯn ho¹t ®éng nhãm: Trong phÇn nµy b¹n cã thĨ ghi chi tiÕt häc sinh ph¶i
thùc hiƯn nh thÕ nµo?
- X¸c ®Þnh vËt t thiÕt bÞ: B¹n cÇn cã nh÷ng g× cho ho¹t ®éng nµy.
T«i cha biÕt b¹n sÏ chän bµi nµo ®Ĩ lËp kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng nhãm nhng t«i tin
r»ng b¹n ®· lËp kÕ ho¹ch mét c¸ch chi tiÕt kÕ ho¹ch chi tiÕt cđa b¹n sÏ gióp b¹n thùc
hiƯn mét ho¹t ®éng nhãm cã hiƯu qu¶ vµ b¹n kh«ng lo “ch¸y gi¸o ¸n” do ho¹t ®éng bÞ
kÐo dµi mÊt thêi gian.
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
7
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
c. D¹y häc b»ng tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸, häc tËp lµ ho¹t ®éng chđ ®¹o ë
løa ti ®i häc. TÝnh tÝch cùc häc tËp vỊ thùc chÊt lµ tÝnh tÝch cùc ho¹t ®éng nhËn thøc
®Ỉc trng ë kh¸t väng hiĨu biÕt cè g¾ng trÝ t vµ nghÞ lùc cao trong qu¸ tr×nh chiÕm lÜnh
néi dung häc tËp b»ng con ®êng kh¸m ph¸ kh¸c víi qu¸ tr×nh nhËn thøc trong nghiªn cøu
khoa häc qu¸ tr×nh nhËn thøc trong häc tËp kh«ng nh»m ph¸t hiƯn nh÷ng ®iỊu loµi ngêi
cha biÕt mµ nh»m lÜnh héi nh÷ng tri thøc mµ loµi ngêi ®· tÝch l ®ỵc. Tuy nhiªn trong
häc tËp häc sinh còng ph¶i ®ỵc “kh¸m ph¸” ra nh÷ng kiÕn thøc míi ®èi víi b¶n th©n.
Häc sinh sÏ th«ng hiĨu ghi nhí vµ vËn dơng linh ho¹t nh÷ng g× m×nh ®· n¾m ®ỵc qua
ho¹t ®éng chđ lùc kh¸m ph¸ cđa chÝnh m×nh. §ã lµ cha ®Õn khi ®¹t tíi mét tr×nh ®é nhÊt
®Þnh th× sù häc tËp tÝch cùc sÏ mang l¹i tÝnh nghiªn cøu khoa häc vµ ngêi häc còng sÏ t×m
ra nh÷ng tri thøc míi cho khoa häc. Kh¸c víi kh¸m ph¸ trong nghiªn cøu khoa häc kh¸m
ph¸ trong häc tËp kh«ng ph¶i lµ qu¸ tr×nh mß mÉm tù ph¸t nh trong qu¸ tr×nh skinner mµ
lµ mét qu¸ tr×nh cã híng dÉn cđa gi¸o viªn , trong ®ã gi¸o viªn khÐo lÐo d¹y häc sinh vµo
®Þa vÞ ngêi ph¸t hiƯn l¹i ngêi kh¸m ph¸ nh÷ng tri thøc di s¶n v¨n ho¸ cđa loµi ngêi, cđa
d©n téc gi¸o viªn kh«ng cung cÊp nh÷ng nh÷ng kiÕn thøc míi b»ng ph¬ng ph¸p thut
tr×nh - gi¶i thÝch - minh ho¹ mµ b»ng ph¬ng ph¸p tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸ ®Ĩ tù
häc sinh chiÕm lÜnh tri thøc míi.
C¸c ho¹t ®éng häc tËp kh¸m ph¸ trong tiÕt sinh häc, c¸c ho¹t ®éng quan s¸t vµ thÝ
nghiƯm cã thĨ ®ỵc thĨ hiƯn theo ph¬ng ph¸p trùc quan (häc sinh xem gi¸o viªn biĨu
diƠn) hc theo ph¬ng ph¸p thùc hµnh (häc sinh trùc tiÕp thao t¸c trªn ®èi tỵng nghiªn
cøu) trong ph¬ng ph¸p thùc hµnh tÝch cùc cđa häc sinh ®ỵc ph¸t huy cao h¬n trong ph-
¬ng ph¸p trùc quan. Trong quan s¸t häc sinh dïng m¾t thêng hc cã sù trỵ gióp cđa
kÝnh lóp, kinh hiĨn vi, hay nãi réng ra lµ dïng c¸c gi¸c quan ®Ĩ tri gi¸c trùc tiÕp cã mơc
®Ých, ®èi tỵng nghiªn cøu theo dâi ghi chÐp c¸c sù vËt, hiƯn tỵng trong tù nhiªn vµ kh«ng
can thiƯp vµo chóng. Kh¸c víi quan s¸t trong thÝ nghiƯm ngêi nghiªn cøu t¸c ®éng vµo
®èi tỵng b»ng nh÷ng ®iỊu kiƯn nh©n t¹o nh»m t×m hiĨu ¶nh hëng cđa mét hc mét vµi
u tè x¸c ®Þnh tËp trung theo dâi sù diƠn biÕn cđa ®èi tỵng díi mét vµi khÝa c¹nh x¸c
®Þnh. Trong ho¹t ®éng thÝ nghiƯm còng cã ho¹t ®éng quan s¸t c¬ b¶n lµ quan s¸t so s¸nh
gi÷a thÝ nghiƯm víi ®èi chøng . C¶ trong quan s¸t vµ thÝ nghiƯm ®Ịu ph¶i vËn dơng thao
t¸c t duy so s¸nh ph©n tÝch tỉng hỵp trõu tỵng ho¸ kh¸i qu¸t ho¸ vËn dơng suy lý quy n¹p
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
8
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
vµ diƠn dÞch th× míi ph¸t hiƯn ®ỵc b¶n chÊt tÝnh quy lt cđa hiƯn tỵng ®ang nghiªn cøu.
Qu¸ tr×nh nµy cã thĨ ®ỵc diƠn ra trong suy nghÜ cđa tõng c¸ nh©n HS nhng sÏ cã hiƯu qu¶
h¬n khi biÕt phèi hỵp hỵp lý gi÷a sù suy nghÜ ®éc lËp cđa tõng c¸ nh©n víi sù hỵp t¸c
th¶o ln trong nhãm nhá. Bëi vËy cã thĨ nãi quan s¸t vµ th¶o ln nhãm thÝ nghiƯm vµ
th¶o ln nhãm lµ c¸c d¹ng ho¹t ®éng thêng dïng nhÊt trong c¸c bµi sinh häc ë trêng
THCS.
§iỊu kiƯn thùc hiƯn d¹y häc b»ng c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸ häc sinh ph¶i cã
nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ĩ thùc hiƯn c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸ do gi¸o viªn tỉ
chøc vµ ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng kiÕn thøc cã ®ỵc sau ho¹t ®éng kh¸m ph¸. §a sè häc
sinh chø kh«ng ph¶i chØ mét vµi häc sinh trong líp cã kh¶ n¨ng thùc hiƯn thµnh c«ng
ho¹t ®éng ®ỵc nªu ra. Sù híng dÉn cđa gi¸o viªn cho mçi ho¹t ®éng ë møc cÇn thiÕt
kh«ng qu¸ Ýt, còng kh«ng qu¸ nhiỊu b¶o ®¶m häc sinh ph¶i hiĨu chÝnh x¸c hä ph¶i lµm g×
trong mçi häat ®éng kh¸m ph¸. Mn vËy gi¸o viªn ph¶i hiĨu râ kh¶ n¨ng cđa häc sinh ,
ho¹t ®éng kh¸m ph¸ ph¶i ®ỵc gi¸o viªn gi¸m s¸t trong qu¸ tr×nh häc sinh thùc hiƯn nhÊt
lµ lóc ban ®Çu ®Ị phong cã nhãm häc sinh ®i trƯch híng qu¸ xa. Gi¸o viªn cÇn chn bÞ
mét sè c©u hái gỵi më ®Ĩ gióp häc sinh tù häc ®i tíi mơc tiªu cđa ho¹t ®éng lµ nh÷ng
kiÕn thøc míi, khã mµ häc sinh cã ®ỵc. NÕu lµ ho¹t ®éng t¬ng ®èi dµi cã thĨ lµ tõng
chỈng yªu cÇu mét vµi nhãm häc sinh cho biÕt kÕt qu¶ t×m tßi ph¶i cã ®đ thêi gian cho
mçi ho¹t ®éng kh¸m ph¸ ®ỵc nªu ra. NÕu ra ®Ị nhiỊu ho¹t ®éng khiÕn häc sinh ph¶i ch¹y
®i theo thêi gian, kh«ng kÞp suy nghÜ th¶o ln th× chØ lµ h×nh thøc. Gi¸o viªn ph¶i n¾m
thËt v÷ng néi dung bµi häc vµ cã kinh nghiƯm cÇn thiÕt trong viƯc tỉ chøc ho¹t ®éng
kh¸m ph¸ cã híng dÉn lóc ®Çu cßn Ýt kinh nghiƯm th× nªn trao ®ỉi gi¸o ¸n víi nh÷ng
®ång nghiƯp cã kinh nghiƯm h¬n ®Ĩ tr¸nh nh÷ng thÊt b¹i lµm n¶n lßng gi¸o viªn vµ häc
sinh.
Sau ®©y lµ mét bµi so¹n t«i ®· ¸p dơng c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc trªn
Tiết 9: NGUYÊN PHÂN
I. Mục tiêu:
* Kiến thức:
- Học sinh trình bày được sự biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào.
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
9
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
- Trình bày được những diễn biến cơ bản của nhiễm sắc thể qua các kì của
nguyên phân.
- Phân tích được ý nghóa của nguyên phân đối với sự sinh sản và sinh trưởng của
cơ thể.
* Kó năng:
- Phát triển kó năng quan sát và phân tích kênh hình
- Rèn kó năng hoạt động nhóm
II. Chuẩn bò
- Tranh phóng to hình 9.1, 9.2, 9.3 SGK.
- Bảng phụ ghi nội dung bảng 9.2
III. Tiến trình lên lớp:
A. Kiểm tra bài cũ:
- Cấu trúc điển hình của nhiễm sắc thể được thể hiện rõ nhất ở kì nào của quá
trình phân chia tế bào? Mô tả cấu trúc đó
B. Bài mới:
Hoạt động 1: BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI NHIỄM SẮC THỂ TRONG CHU KÌ TẾ BÀO
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát hình
9.1, nghiên cứu thông tin SGK và trả lời
câu hỏi:
+ Chu kì tế bào gồm những giai đoạn nào?
Học sinh quan sát hình vẽ, nghiên cứu
thông tin SGK, thảo luận nhóm, thống nhất
ý kiến trả lời câu hỏi.
Yêu cầu nêu được 2 giai đoạn: Kì trung
gian và quá trình nguyên phân.
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát hình
9.2, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
+ Nêu sự biến đổi hình thái nhiễm sắc
thể?
+ Hoàn thành bảng 9.1

Học sinh các nhóm quan sát kó hình vẽ,
thảo luận, thống nhất ý kiến.
Yêu cầu nêu được:
+ Nhiễm sắc thể có sự biến đổi hình thái:
dạng đóng xoắn và dạng duỗi xoắn.
+ Ghi được mức độ đóng và duỗi xoắn vào
bảng 9.1.
- Chu kì tế bào gồm:
+ Kì trung gian: Tế bào lớn lên và
có nhân đôi nhiễm sắc thể.
+ Nguyên phân: Có sự phân chia
nhiễm sắc thể và chất tế bào tạo ra
2 tế bào mới.
- Mức độ đóng, duỗi xoắn của
nhiễm sắc thể diễn ra qua các kì
của chu kì tế bào:
+ Dạng sợi: (duỗi xoắn) ở kì trung
gian
+ Dạng đặc trưng (đóng xoắn cực
đại) ở kì giữa.
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
10
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
- Giáo viên gọi đại diện một nhóm lên
làm trên bảng.
Đại diện nhóm lên điền vào bảng, nhóm
khác lên bổ sung.
- Gv chốt lại kiến thức và các nhóm chữa
bài.
Nội dung bảng 9.1
Hình thái NST Kì trung gian Kì đầu Kì giữa Kì sau Kì cuối
Mức độ duỗi xoắn Nhiều nhất Ít Rất ít Ít Nhiều
Mức độ đóng xoắn Ít nhất nhiều Cực đại Nhiều Ít
- Tại sao sự đóng và duỗi xoắn của nhiễm
sắc thể có tính chất chu kì?
Học sinh thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi
và yêu cầu nêu được:
+ Từ kì trung gian đến kì giữa: nhiễm sắc
thể đóng xoắn.
+ Từ kì sau đến kì trung gian tiếp theo:
nhiễm sắc thể duỗi xoắn.
Sau đó lại tiếp tục đóng và duỗi qua các
chu kì của tế bào.
Hoạt động 2. NHỮNG DIỄN BIẾN CƠ BẢN CỦA NHIỄM SẮC THỂ
TRONG QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát hình
9.2 và 9.3, thảo luận  trả lời câu hỏi:
+ Hình thái nhiễm sắc thể ở kì trung gian.
+ Cuối kì trung gian nhiễm sắc thể có đặc
điểm gì?
 Học sinh quan sát hình vẽ, thảo luận,
trả lời câu hỏi. Yêu cầu nêu được:
+ nhiễm sắc thể có dạng sợi mảnh.
+ nhiễm sắc thể tự nhân đôi.
- Giáo viên yêu cầu học sinh nghiên cứu
thông tin SGK, quan sát các hình ở bảng
9.2, thảo luận điền nội dung thích hợp
1. Kì trung gian.
- Nhiễm sắc thể dài, mảnh, duỗi
xoắn.
- Nhiễm sắc thể nhân đôi thành
nhiễm sắc thể kép.
- Trung tử nhân đôi thành 2 trung
tử.
2. Nguyên phân
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
11
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
vào bảng 9.2.

Học sinh quan sat hinh vẽ, trao đổi
nhóm, thống nhất và ghi lại những diễn
biến cơ bản của nhiễm sắc thể ở các thời
kì.
Đại diện các nhóm phát biểu ý kiến, nhóm
khác bổ sung.
- Giáo viên chốt lại kiến thức đúng.
Học sinh các nhóm chữa sai (nếu có)
Nội dung bảng 9.2:
Các kì Những diễn biến cơ bản của nhiễm sắc thể
Kì đầu - Nhiễm sắc thể bắt đầu đóng xoắn và co ngắn lại nên có hình thái rõ
rệt.
- Các nhiễm sắc thể kép dính vào các sợi tơ của thoi phân bào tâm
động.
Kì giữa - Các nhiễm sắc thể kép đóng xoắn cực đại.
- Các nhiễm sắc thể kép xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo
của thoi phân bào.
Kì sau - Từng nhiễm sắc thể kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 nhiễm sắc thể
đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Kì cuối - Các nhiễm sắc thể đơn dãn xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh dần thành
nhiễm sắc chất.
- Giáo viên nhấn mạnh:
+ Ở kì sau có sự phân chia tế bào chất và
các bào quan.
+ Kì cuối có sự hình thành màng nhân
khác nhau giữa tế bào động vật và thực
vật.
Học sinh ghi nhớ thông tin.
- Nêu kết quả của quá trình phân bào?
 Học sinh độc lập suy nghó trả lời và nêu
được: tạo ra 2 tế bào con.
- Kết quả: Từ 1 tế bào ban đầu tạo
ra 2 tế bào con có bộ nhiễm sắc thể
giống nhau và giống tế bào mẹ.
Hoạt động 3: Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
12
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
- Giáo viên yêu cầu học sinh thảo luận:
+ Do đâu mà số lượng nhiễm sắc thể của
tế bào con giống mẹ.
+ Trong nguyên phân số lượng tế bào tăng
mà bộ nhiễm sắc thể không đổi  điều đó
có ý nghóa gì?
Học sinh thảo luận nhóm và nêu được:
+ do nhiễm sắc thể nhân đôi một lần và
chia đôi một lần.
+ bộ nhiễm sắc thể của loài được ổn đònh.
- Giáo viên nêu ý nghóa thực tiễn trong
giâm, chiết, ghép
- Nguyên phân là hình thức sinh
sản của tế bào và sự lớn lên của cơ
thể.
- Nguyên phân duy trì sự ổn đònh
bộ nhiễm sắc thể đặc trưng của
loài qua các thế hệ tế bào.
IV: KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng.
1. Sự tự nhân đôi của nhiễm sắc thể diễn ra ở kì nào của chu kì tế bào.
a. kì trung gian. b. kì đầu. c. kì sau. d. kì cuối. e. kì giữa
2. Ý nghóa cơ bản của quá trình nguyên phân là:
a. Sự chia đều chất nhân của tế bào mẹ cho 2 tế bào con.
b. Sự sao chép nguyên vẹn bộ nhiễm sắc thể của tế bào mẹ cho 2 tế bào con
c. Sự phân li đồng đều của các crômatit về 2 tế bào con.
d. Sự phân chia đồng đều tế bào chất của tế bào mẹ co 2 tế bào con.
V. DẶN DÒ:
- Học bài, làm bài tập, trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc trước bài 10.
- Kẻ bảng 10 vào vở.
III. KÕt qu¶ thùc nghiƯm
Sau khi ¸p dơng c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y trªn líp trong mét thêi gian ®èi víi
khèi 9 cïng mét ®èi tỵng häc sinh víi ®Ỉc ®iĨm nhËn thøc nh nhau kÕt qu¶ ®· ®ỵc n©ng
lªn rÊt nhiỊu.
Líp
Sè
HS
Giái Kh¸ Trung b×nh Ỹu KÐm
SL % SL % SL % SL % SL %
9
1
9
2
9
3
9
4
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
13
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm N©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y m«n sinh häc líp 9
IV. Mét sè bµi häc kinh nghiƯm
Qua lý ln vµ qua thùc tiƠn gi¶ng d¹y b¶n th©n t«i ®· rót ra ®ỵc nh÷ng bµo häc
kinh nghiƯm nh»m gióp cho viƯc n©ng cao chÊt l… ỵng d¹y häc m«n sinh líp 9 ë trêng
THCS:
Gi¸o viªn ph¶i thùc sù nhiƯt t×nh say mª ®èi víi viƯc gi¶ng d¹y m«n sinh häc.
Yªu nghỊ, mÕn trỴ, hiĨu ®ỵc t©m lý häc sinh.
TÝch cùc häc hái trao ®ỉi kiÕn thøc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiƯp vơ.
So¹n gi¶ng chu ®¸o cã sù s¸ng t¹o trong gi¶ng d¹y ®Ĩ kÝch thÝch høng thó, ph¸t
huy ®ỵc tÝnh tÝch cùc cđa häc sinh trong tiÕt häc.
Tỉ chøc cho c¸c em ho¹t ngo¹i kho¸ kÕt hỵp võa häc võa ch¬i, tÝch cùc sư dơng
®å dïng thiÕt bÞ d¹y häc ®Ĩ g©y høng thó häc tËp bé m«n. Cã ph¬ng ph¸p d¹y häc phï
hỵp víi tõng ®èi tỵng, tr¸nh ¸p ®Ỉt ®äc chÐp.
X©y dùng cho häc sinh ®éng c¬ häc tËp ®óng ®¾n, t«n träng ý kiÕn cđa häc sinh.
§a ra hƯ thèng c©u hái phï hỵp ph¸t huy ®ỵc tÝnh tÝch cùc chđ ®éng tù gi¸c trong c¸c
giê häc.
- Lu«n chÊm ch÷a bµi ®óng, chÝnh x¸c, cã rót kinh nghiƯm, n n¾n kÞp thêi
nh÷ng sai sãt cđa häc sinh, phèi hỵp chỈt chÏ víi gia ®×nh ®Ĩ gi¸o dơc c¸c em th«ng qua
bé m«n.
Lµm cho c¸c em thÊy ®ỵc tÇm quan träng trong viƯc häc sinh häc. HS häc kh«ng
chØ lµ nghÜa vơ mµ cßn lµ nhu cÇu kh«ng thĨ thiÕu ®ỵc trong cc sèng hµng ngµy.
Qua qu¸ tr×nh ¸p dơng c¸c häc nµy t«i thÊy chÊt lỵng ®ỵc n©ng lªn mét c¸ch râ rƯt,
giê häc s«i nỉi h¬n, kü n¨ng thÝ nghiƯm thùc hµnh, quan s¸t, ph©n tÝch, th¶o ln nhãm
thu thËp th«ng tin cđa c¸c em ngµy cµng thµnh th¹o h¬n ®Ỉc biƯt lµ c¸c em ngµy cµng
yªu thÝch bé m«n sinh h¬n.
Trªn ®©y lµ nh÷ng kinh nghiƯm Ýt ái cđa t«i vỊ viƯc lµm thÕ nµo ®Ĩ “n©ng cao chÊt
lỵng trong mét giê d¹y sinh häc líp 9 ë trêng THCS” T«i nghÜ r»ng nã cßn rÊt thiÕu sãt.
RÊt mong ®ỵc sù ®ãng gãp ý kiÕn chØ b¶o tËn t×nh cđa c¸c ®ång nghiƯp ®Ĩ s¸ng kiÕn cđa
t«i ®ỵc hoµn chØnh h¬n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Gi¸o viªn: Ngun Hµ Trung HiÕu Trêng THCS H¶i Ninh
14