Bãi biển cuối hè dần vắng lặng
Vô tâm biển vẫn đẹp tng bừng
Mai đây ta vắng, đời không vắng
Vũ trụ điềm nhiên đẹp dửng dng.
II
Sóng trắng bờm phi hí gió mai
Mây bay tới tấp ngợp chân trời
Phải chăng vũ trụ thừa d sức
Thỉnh thoảng chồm lên nh trẻ chơi.
Trà Cổ 8-1974
Bâng khuâng
1. Chậm chuyến phà
Sông thu, trời lạnh, mây nh khói
Chậm chuyến phà nên quen biết nhau
Chốc lát qua sông, đời vời vợi
Về đâu, rồi nữa biết tìm đâu?
2. Mắt em
Mắt em anh chẳng dám nhìn lâu
Em đẹp, lòng anh bỗng thấy đau
Mới gặp sao mà nh nhớ lại.
Hay dan díu tự kiếp xa nào?
Buồn đêm ma
Đêm ma làm nhớ không gian
Lòng run thêm lạnh nỗi hàn bao la
Tai nơng nớc giọt mái nhà
Nghe trời nằng nặng, nghe ta buồn buồn
Nghe đi rời rạc trong hồn
Những chân xa vắng dặm mòn lẻ loi
Rơi rơi dìu dịu rơi rơi
Trăm muôn giọt nhẹ nối lời vu vơ
Tơng t hớng lạc phơng mờ
Trở nghiêng gối nặng hững hờ nằm nghe
Gió về, lòng rộng không che
Hơi may hiu hắt bốn bề tâm t
Các vị La Hán chùa Tây Phơng
Chùa Tây Phơng (Sơn Tây) có những pho tợng La Hán rất đẹp, rất sinh động tạc vào thế
kỷ 18. Nhà nghệ sĩ xa đã vô tình hay hữu ý mợn đề tài chuyện Phật mà miêu tả xã hội
quằn quại đau khổ trong nhiều biến động, và bế tắc không tìm đ ợc lối ra.
Các vị La Hán chùa Tây Phơng
Tôi đến thăm về lòng vấn vơng.
Há chẳng phải đây là xứ Phật,
Mà sao ai nấy mặt đau thơng?
Đây vị xơng trần chân với tay
Có chi thiêu đốt tấm thân gầy
Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt
Tự bấy ngồi y cho đến nay.
Có vị mắt giơng, mày nhíu xệch
Trán nh nổi sóng biển luân hồi
Môi cong chua chát, tâm hồn héo
Gân vặn bàn tay mạch máu sôi.
Có vị chân tay co xếp lại
Tròn xoe từa thể chiếc thai non
Nhng đôi tai rộng dài ngang gối
Cả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn
Các vị ngồi đây trong lặng yên
Mà nghe giông bão nổ trăm miền
Nh từ vực thẳm đời nhân loại
Bóng tối đùn ra trận gió đen.
Mỗi ngời một vẻ, mặt con ngời
Cuồn cuộn đau thơng cháy dới trời
Cuộc họp lạ lùng trăm vật vã
Tợng không khóc cũng đổ mồ hôi.
Mặt cúi nghiêng, mặt ngoảnh sau
Quay theo tám hớng hỏi trời sâu
Một câu hỏi lớn. Không lời đáp
Cho đến bây giờ mặt vẫn chau.
Có thực trên đờng tu đến Phật
Trần gian tìm cởi áo trầm luân
Bấy nhiêu quằn quại run lần chót
Các vị đau theo lòng chúng nhân?
Nào đâu, bác thợ cả xa đâu?
Sống lại cho tôi hỏi một câu:
Bác tạc bấy nhiêu hình khô hạnh
Thật chăng chuyện Phật kể cho nhau?
Hay bấy nhiêu hồn trong gió bão
Bấy nhiêu tâm sự, bấy nhiêu đời
Là cha ông đó bằng xơng máu
Đã khổ, không yên cả đứng ngồi.
Cha ông năm tháng đè lng nặng
Những bạn đơng thời của Nguyễn Du
Nung nấu tâm can vò võ trán
Đau đời có cứu đợc đời đâu.
Đứt ruột cha ông trong cái thuở
Cuộc sống giậm chân hoài một chỗ
Bao nhiêu hi vọng thúc bên sờn
Héo tựa mầm non thiếu ánh dơng.
Hoàng hôn thế kỷ phủ bao la
Sờ soạng, cha ông tìm lối ra
Có phải thế mà trên mặt tợng
Nửa nh khói ám, nửa sơng tà.
Các vị La Hán chùa Tây Phơng!
Hôm nay xã hội đã lên đờng
Tôi nhìn mặt tợng dờng tơi lại
Xua bóng hoàng hôn, tản khói sơng.
Cha ông yêu mến thời xa cũ
Trần trụi đau thơng bỗng hoá gần!
Những bớc mất đi trong thớ gỗ
Về đây, tơi vạn dặm đờng xuân.
27-12-1960
Cách xa
Lời chẳng giao lời, tay lạ tay,
Tấc gang cách trở, nhớ muôn ngày.
Cô sầu dựng núi lên cao ngất;
Nhng cặp chim hồn lạc hớng bay.
Tôi đứng bên này cửa Khổ đau,
Bên kia ngời dạo, biết chi sầu.
Dọc đời rải rác muôn ga đón.
Khó nỗi ngồi chung một chuyến tàu.
Cũng chẳng dò xem gió ngợc xuôi;
Lời đi không cốt gặp tai ngời,
Quá buồn nên muốn yên nguôi chút,
Tôi nói lòng ra để tự cời.
Chép bài thơ cũ
Anh biết yêu em đã muộn màng
Nhìn em trăm bận chỉ nhìn ngang
Biết rằng nhìn thẳng thêm đau đớn
Anh sợ tình ta sẽ dở dang
Muốn trốn em mà trốn đợc nào!
Mắt em thầm gọi sắc nh dao
Gặp em nh nín lòng anh lại,
Trốn cả lòng anh, trốn đợc sao!
Em hỡi! Yêu nhau chẳng muộn màng
Lửa bền trong đá mấy muôn năm
Lửa đôi ta chẳng cùng nhau đợm
Sẽ đốt lòng ta ra bụi than
Chiếc hôn
Em hôn trên má, anh nằm yên
Cha dấm hôn em: mạch mới liền
Nh trận ma rào vờn thấm nhận,
Ma hôn da thịt thấm thần tiên.
Anh ốm sơ qua cũng thấy rằng
Con ngời là một lới tơ giăng
Chắc bền cũng có, mong manh có,
Yêu mến làm cho sợi xoắn săn.
Ai tạo đầu tiên những chiếc hôn?
Hoà hơng da thịt, thở tâm hồn
Đoá hoa hồng thắm ban sơ ấy
Đến lợt tình ta đậm dấu son.
Em bớc ra về anh muốn tiễn
Em ngăn anh lại, sợ trời ma
Môi em se lạnh trong làn gió
Sờ má, lòng anh bỗng ngẩn ngơ.
Viết tại bệnh viện 11-1974
Chiếc võng tơ em tặng
Ngày anh lên đờng: em trao anh chiếc võng
Võng đan múi tơ nhẹ tựa thời gian
Tơ quê ta chín bụng tằm vàng óng
Võng theo anh từng giấc ngủ núi ngàn.
Võng treo vào cây nguyên cành nguyên lá
Bỗng hoá cột nhà nhịp võng đung đa
Võng tơ nhẹ: mạng nhện nào kì lạ
Giăng đôi cành lấp lánh áng trăng tha.
Võng anh treo đầu Nam đầu Bắc
Hai hồi nhà của đất nớc thơng yêu
Níu về Nam sợi võng bền dằng dặc
Nhớ về em trăm múi võng đan thêu
Võng ru anh tra Trờng Sơn nắng biếc
Võng ru anh đêm đèo suối trăng sơng
Ngủ với súng trong màng tơ em dệt
Võng mắc lên: trạm ấm giữa đờng trờng.
Em thơng anh đan từng múi chặt
Anh nhớ em giấc ngủ quyện vào tơ
Em bên anh chẳng bao giờ vắng mặt
Tay tơ em, anh áp má những giờ
Chiếc võng theo anh suốt đờng chiến đấu
Ngày hành quân vo giấc ngủ đeo lng
Chiếc võng quê hơng tết bằng nắng ủ
Dành cho anh trăm buổi dậy tng bừng.
Chiêm bao thỉnh thoảng em về
Chiêm bao thỉnh thoảng em về
Mắt còn toả mộng cuồng mê thuở đầu.
Gặp nhau không ngợ ngàng nhau
Má xuân trời cũ đọng màu ráng xa
Chiêm bao yêu muộn nhớ thừa
Là nơi họp mặt ngày đa tiễn rồi
Thân dù sông núi xa xôi
Giấc mơ qua lại lứa đôi tự tình
Yêu nhau nhớ dáng tởng hình
Chiêm bao em có một mình chăng em?
Đời buồn lạnh gối đêm đêm
Biệt li gì mộng! Nhớ tìm thăm nhau
Chiều thu quê hơng
Chiều thu trong, lá trúc vờn đẹp quá,
Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạ
Tiếng lao xao nh ai ngả nón chào.
Hoa mớp cuối mùa vàng rực nh sao,
Giếng trong lẻo, trời xanh in thăm thẳm.
Chiều thu quê hơng sao mà đằm thắm
Tôi bớc giữa vờn, bạn với hàng cau
Hút nắng tơ vàng nh những đài cao
Đứng lồng lộng, thu tiếng chiều vàng rợi.
Vồng khoai lang xoè lá ra nằm sởi
Cùng với gà mẹ xoè cánh ấp con.
ở trớc sân hà mấy đống gạch son,
Hố vôi trắng nằm đợi ngày xây dựng.
Trời thu trong em bé cời má ửng;
Nh cây sai mẹ đứng giữa chùm con.
Chiều thu vàng vàng rực cả tâm hồn
Của đất nớc đang bồi da thắm thịt.
Gió biển mặn thổi về đây tha thiết;
Những con chim phơi phới cánh, chiều thu
Náo nức nh triều, êm ả nh ru
Cẩm Phả 9-1958
Chiều xa
Buồn gieo theo gió veohồ,
Đèo cao quán chật, bến đò lau tha.
Đồn xa quằn quặn bóng cờ,
Phất phơ buồn tự thời xa thổi về.
Ngàn năm sực tỉnh, lê thê
Trên thành son nhạt - Chiều tê cúi đầu
Bờ tre rung động trống chầu,
Tởng chừng còn vọng trên lầu ải quan,
Đêm mơ lay ánh trăng tàn
Hồn xa gửi tiếng thời gian, , trống dồn.
Trò chuyện với kim tự tháp
Chỉ có trời xanh thay cỏ cây
Mênh mông sa mạc. Cát làm ngày;
Cát làm đêm nữa. Trăng phơi át
Sao sáng đằng xa hay cát bay?
Vua chúa không yên chịu cát vùi
Trăm kim tự tháp đá chen trời.
Năm nghìn năm đứng cời sa mạc,
Nắm chắc trong tay vĩnh viễn rồi!
- Kim tự tháp! Ngơi thấy gì tự bấy?
- Thấy gió thổi bốn mùa, cát dậy;
Cát vung lên rát mặt thời gian,
- Kim tự tháp! Ngời vẫn cời ngạo nghễ?
Chấp năm tháng, xoa những đầu thế kỉ?
- Buổi đầu tiên tôi tởng vậy, say sa
Không cho ngày tàn, cắm mặt trời tra
Trên đỉnh nhọn nh kim cơng lấp loáng
Trên mũ mão đầu Thiên Vơng chói rạng.
- Nhng rồi sao, Kim tự tháp ngàn năm?
- Trong lòng tôi một xác ép vua nằm;
Dới chân tôi vạn thần dân chết lụi.
Vua muốn thắng thời gian vòi vọi
Nằm yên trong giấc đá, kín bng.
Suốt đời vua lo chỗ ngủ cuối cùng,
Ôm cái chết mong thắng dần cái chết.
Thời gian thổi, hồn vua không sợ rét;
Mặt trời quay, trục tháp chẳng mòn xoay.
Vua ngủ yên nhng tôi thức đêm ngày;
Cát, cát, cát nổi từng cơn dữ dội,
Cát thổi đập vào mình tôi nhức nhối.
Tôi thức vua cho vua biết: giữa trăng sao
Hạn nằm trong vĩnh viễn chẳng còn bao
"Dậy vua ơi! Cái chết chẳng thể rào
Đợc cái chết". Vua ngủ mê giấc đá
Lở chân trời nhiều bạn tôi tàn tạ,
Hất ra ngoài vĩnh viễn xác vua phơi
Tôi thấy thời gian rúng lạnh bốn chân tôi
- Ngơi còn thấy những gì, Kim tự tháp?
- Từng thế kỉ những đoàn ngời cúi rạp
Dới chân tôi rồi biến mất mù tăm
Nhng cũng đôi khi có những trán đăm đăm
Soi vằng vặc vào mặt tôi mà hỏi:
"Chất cái chết lên cao, trên mấy tầng mây nổi
Đã tấc nào thành sự sống hay cha,
Hỡi nghìn năm Kim tự tháp chơ vơ!"
Tôi chết điếng trong lòng tôi tự đó
Tôi chết sững, chết thêm lần nữa
Trong từng vân, từng thớ đá thân tôi
- Ngơi thấy gì, Kim tự tháp, nữa thôi?
- May tôi còn thấy giữa muôn trùng gió lộng
Thấy cái chết muốn trở thành sự sống
Cát kêu lên nỗi hoài vọng lớn lao:
Là cái chết khô, cát muốn hoá tế bào
Của tơi mát, thịt da, hoa lá
Thấy cái sống muốn mọc từ cát đá".
Trong chiều xanh, rìa sa mạc mênh mông
Ngô đầu mùa phơi phới đâm bông.
Bóng Kim tự tháp trải lên bờ sông mát,
(Chuyện ghi lại bên bờ gió cát)
Ai Cập, 7-1962
Chú tôi
Chú tôi ngời thấp, béo tròn vai
Học đủ xem th, thật giỏi cày
ít nói, khi vui a hóm hỉnh
Trong làng, ngoài chợ bậc tài trai.
Tâm hồn tài tử lâng lâng gió
Làm chiếc diều to ba sáo kêu
Thả tự nắng chiều lên quá núi
Sang đêm diều lẫn với trăng sao.
Những buổi tra hè đi chọi cu
Chim xa nghe tiếng mái chim gù
Chú tôi thiu ngủ, chim dồn gáy
Bên cạnh vờn ai ngẩn ngơ tra.
Tết đến chú nhồi đôi pháo lói
Buộc chân cau đốt, chó kêu oang
Rễ cau cũng bật lên vài múi
ấy hiệu mừng xuân cả xóm làng.
Gỗ mít hồng nâu nh mật ong
Chú ca chú xe, dựng nhà xong
Đóng luôn giờng sập nằm thơm phức
Kể chuyện Kiều - Kim buổi phải lòng.
Chú tôi mất sớm tôi về thăm
Ngọn cỏ xanh rồi đã mấy năm
Chú hỡi trong dòng thơ cháu viết
Còn in bóng dáng chú xa xăm.
1983
Chùm hoa núi tặng
Anh đi anh hái chùm hoa núi
Về tặng lòng em yêu nhớ anh
Hoa tím thuỷ chung không có tuổi,
Hoa lan trong trắng khẽ nghiêng mình.
Lại có hồng say gai cũng thơm,
Hoa thia chi chít cánh thuê cờm,
Hoa mua thở nhỏ làng bên núi.
Anh hái cùng sim ăn bỏ cơm.
Gió núi em ơi thổi vút về.
Nghìn hoa hơng lạ sắc say mê
Lòng anh hái cả cho em đó,
Hái cả chùm mây, sợi gió se.
Hoa nhớ hoa thơng hoa đợi chờ
Hoa hơng da thịt nối hồn mơ
Lòng anh là cả vùng hoa núi
ấp ủ lòng em muôn cánh thơ.
Chùm thơ viết ở đảo Long Châu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét