bài 38: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở dộng vật

tiết 40
:
các nhân tố ảnh hưởng
đến sinh trưởng và
phát triển ở động vật.

Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Phân biệt biến thái hoàn toàn và
biến thái không hoàn toàn ở động vật ?

a) Hoocmôn là gì?
Trình bày những hiểu biết của bản thân về
hoocmôn ?
1. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng
và phát triển của động vật có xương sống.
I. nhân tố bên trong

-
Khái niệm: Hoocmôn là những chất truyền tin hoá học
được tuần hoàn theo máu đi từ các cơ quan sản sinh ra
nó đến các cơ quan tiếp nhận để phát huy tác dụng sinh
lý của nó theo phương thức điều hoà ngược.
- Đặc tính:
+) Tham gia vào sự điều tiết các quá trình sinh trưởng
và phát triển của cơ thể.
+) Tham gia vào sự điều tiết các quá trình trao đổi chất
và trao đổi năng lượng của cơ thể.
+) Tham gia vào sự điều tiết cân bằng bài tiết của nội
môi dịch thể, điều tiết thích nghi quá trình sinh sản.

b) Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển của động vật có xương sống.
Quan sát hình 38.1 và hoàn thành nội dung phiếu
học tập sau:

Tìm hiểu các hoocmôn ảnh hưởng đến sự sinh trư
ởng và phát triển của động cật có xương sống
Tên hoocmôn Nơi sản xuất Tác dụng
Hoocmôn sinh trưởng
Hoocmôn tirôxin
Hoocmôn ơstrôgen
Hoocmôn testostêron

Tìm hiểu các hoocmôn ảnh hưởng đến sự sinh trư
ởng và phát triển của động vật có xương sống
Tên hoocmôn
Nơi sản xuất
Tác dụng
Hoocmôn
sinh trưởng
Tuyến yên
- Kích thích phân chia tế bào
và tăng kích thước của tế bào
qua tăng tổng hợp prôtêin.
- Kích thích phát triển xương.
Hoocmôn
tirôxin
Tuyến giáp
-Kích thích chuyển hoá tế bào
và kích thích quá trình sinh
trưởng và phát triển bình
thường của cơ thể.

Tên hoocmôn
Nơi sản xuất
Tác dụng
Hoocmôn
ơstrôgen
Buồng trứng
Kích thích sinh trưởng và
phát triển mạnh ở giai đoạn
dậy thì:
-
Tăng phát triển xương.
-
Kích thích phân hoá tế bào
để hình thành các đặc điểm
sinh dục phụ thứ cấp ở nữ.
Hoocmôn
testosteron
Tinh hoàn
- Kích thích sinh trưởng và
phát triển mạnh ở giai đoạn
dậy thì ở nam.
-
Tăng mạnh tổng hợp Prôtêin
phát triển mạnh cơ bắp.

Leonid Stadnik
2,53mét
He Pingping
73cm
Quan sát hình vẽ sau hãy chỉ ra trường hợp nào do
tuyến yên sản xuất ra quá ít hoặc quá nhiều hoocmôn
sinh trưởng vào giai đoạn trẻ em.

Tại sao tuyến yên sản xuất ra quá ít hay quá nhiều
hoocmôn sinh trưởng lại gây ra hậu quả như vậy?
- Những người nhỏ bé là những người do tuyến yên tiết
ra quá ít hoocmôn sinh trưởng.
- Những người khổng lồ là những người do tuyến yên
tiết ra quá nhiều hoocmôn sinh trưởng.
- Hoocmôn sinh trưởng do tuyến yên tiết ra có tác dụng
kích thích sinh trưởng, nếu hoocmôn tiết ra quá ít dẫn
đến giảm phân chia tế bào, giảm số lượng và kích thước
tế bào, nếu chúng tiết ra nhiều sẽ làm tăng cường quá
trình phân chia tế bào, tăng số lượng và kích thước tế
bào (qua tăng tổng hợp prôtein và tăng cường phát triển
xương).

Quan sát hình vẽ sau và giải thích:
Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu Iốt trẻ em sẽ
chậm lớn (hoặc ngừng lớn), chịu lạnh kém, não ít nếp
nhăn, trí tuệ thấp?
Công thức cấu tạo của Tirôxin

Iốt là thành phần cấu tạo nên tirôxin nên thiếu Iốt
dẫn đến thiếu tirôxin từ đó làm giảm quá trình chuyển
hoá, giảm sinh nhiệt ở tế bào dẫn đến chịu nhiệt kém.
Thiếu tirôxin khiến quá trình phân chia và lớn lên của tế
bào giảm dẫn đến số lượng tế bào não giảm kèm theo
đó là trí tuệ kém phát triển.


Tại sao gà trống con sau khi cắt bỏ tinh hoàn thì
phát triển không bình thường: mào nhỏ, không có cựa,
không biết gáy và mất bản năng sinh dục ?
Do hoocmôn testosteron do tinh hoàn tiết ra có tác
dụng kích thích quá trình sinh trưởng và hình thành đặc
điểm sinh dục thứ cấp như: mào, cựa nên khi cắt bỏ
tinh hoàn hoocmôn này không được tiết ra thì các bộ
phận liên quan sẽ không được hình thành.

Xem chi tiết: bài 38: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở dộng vật