Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 41
a a a a
Hỡnh 2-3: S ly nc trờn on ng A-B ca mng phõn phi.
I a a a a a II
a a a a a
Hỡnh 2-4: S ly nc trờn on ng chớnh I-II ca mng li
Nhn xột: Gia on ng A-B cú nhiu ng nhỏnh dn nc vo ngụi nh vi cỏc lu
lng khỏc nhau ( q
1,
q
2,
q
3,
). Trờn ng chớnh I-II ngoi vic cung cp nc cho ng nhỏnh
vo nh cũn cú 1 s ng phõn phi ( ng nột t) u vo.
Nh vy trờn cỏc on ng ca mng li s im ly nc rt khỏc nhau v khong
cỏch gia chỳng khụng ng nht. Lng nc ly ra t mi im khụng ging nhau v thay
i theo thi gian, vo cỏc thi im khỏc nhau cú giỏ tr khỏc nhau. Qui lut ca s thay i
ny ph thu
c v
o ch dựng nc trong cỏc nh./
Khi thit k tớnh toỏn n gin hn, tng i gn ỳng vi thc t gi l S n
gin húa mng li. S c xõy dng da trờn thuyt n gin húa nh sau:
a. Cỏc im ly nc vi s lng nc tng i ln c coi l cỏc im ly n
c
tp trung. Cũn cỏc im ly nc nh coi l ly nc dc ng, lu lng ly ra ti
cỏc im ú gi l ly nc dc
ng. Cho rng lu lng dc ng s nh nhau
v phõn b u theo chiu di ng chớnh v ng ni.
q
1
q
8
q
3
q
5
q
6
q
8
b
b
q
2
q
1
q
4
q
7
a
q
9
Q
Q
Q
Q
Q
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 42
b. Trong quỏ trỡnh lm vic ca mng li s lng nc ly ra t cỏc im dc ng
thay i theo cựng mt t l nh biu dựng nc v s khỏc nhau i vi tng
thi im tớnh toỏn riờng bit. Khi trờn mng li ch cú ớt im ly nc thỡ ta cú
mng li ch cú lu lng tp trung (h thng cp nc ca khu cụng nghi
p hay xớ
nghip cụng nghip). Trong mng li cp nc thnh ph lu lng tp trung l lu
lng dựng cho cỏc nh mỏy, xớ nghip cụng nghip, nh
ga, c quan, cỏc cụng trỡnh
cú nhu cu dựng nc ln.
Theo phõn tớch v gi thuyt nh trờn thỡ t gi thuyt th nht ta cú th xỏc nh lu
lng nc ly ra trờn mt n v chiu di ng ng v gi l lu lng n v dc
ng (q
dv
).
L
qq
L.6,3
QQ
q
ttrttttrtt
õv
=
= (l/s.m)
Trong ú:
- L : tng chiu di tớnh toỏn (m)
- q
tt
: lu lng tớnh toỏn cho ton mng li (l/s)
- Q
tt
:lu lng tớnh toỏn cho ton mng li (m
3
/ng.).
- q
ttr :
tng cỏc lu lng tp trung ly ra trờn mng li (l/s).
- Q
ttr
: tng cỏc lu lng tp trung ly ra trờn mng li (m
3
/ng.).
Lu ý:
1, Khi tớnh toỏn phi loi tr cỏc on ng ch lm nhim v vn chuyn, khụng ly
nc dc ng ( on ng i qua khu t trng khụng xõy dng cụng trỡnh, qua cụng viờn
qua cu).
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 43
2, Trong thnh ph cú chia ra cỏc khu vc cú vi mt dõn s khỏc nhau, tiờu chun
dựng nc khỏc nhau thỡ phi xỏc nh lu lng n v dc ng cho tng khu vc mt.
Lu lng dc ng ly ra trờn mi on ng
q
d (i-k)
= q
v
. l
(i-k)
(l/s)
Trong ú:
- l: chiu di on ng tớnh toỏn (m).
- q
v
: lu lng n v l lu lng ly ra trờn 1m do chiu di ng.(l/s.m)
Lu lng tớnh toỏn cho tng on ng:
1, Mng li ch cú lu lng tp trung thỡ lu lng chy qua mi tit din ca on
ng no ú khụng thay i v chớnh l lu lng tớnh toỏn ca on ng ang xột.
2, i vi on ng cú ly nc dc ng t
hỡ luụn luụn tn ti 2 loi lu lng.
- Lu lng vn chuyn qua ton b chiu di on ng ang xột ti on ng
phớa sau.
- Lu lng dc ng phõn b u theo chiu di on ng ú.
Hỡnh 2-5: Lu lng nc chy trong ng
q
tt
= q
vc
+ . q
d
(l/s)
Trong ú:
- q
vc
: lu lng vn chuyn qua on ng ú ti cỏc im phớa sau (l/s).
q
tt
q
vc
q
d
q
vc
A
B
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 44
- : h s phõn b lu lng dc ng thng ly = 0,5 (q on u ng
max, cui ng l 0)
- q
d
: lu lng dc ng ca on ng ang xột (l/s).
Trong trng hp on ng ch cú lu lng phõn phi dc ng, khụng cú lu lng
vn chuyn qua on ng ú ti cỏc im phớa sau v lu lng ly ra ti nỳt cui (q
vc =
0)
thỡ lu lng tớnh toỏn ca on ng ch cũn lu lng dc ng phõn phi liờn tc t u
n cui on ng nh vy lu lng luụn luụn thay i t q
d
0
Khi cỏc im ly nc t 20-50 trờn mi on ng, n gin húa trong tớnh toỏn,
ngi ta a lu lng dc ng v 2 nỳt (im u v im cui mi on ng) gi l
lu lng nỳt (q
n
).
q
n
= 0,5 . q
d
+ q
ttr
(l/s)
Nh vy lu lng tớnh toỏn ca mi on ng s l tng cỏc i lng:
- Lu lng ca cỏc on ng k sau nú.
- Lu lng nỳt ca nỳt cui on ng tớnh toỏn.
q
tt(A_B)
= q
vc +
q
n(B)
(l/s)
2.1.5. Xỏc inh cỏc ng kớnh ng.
Cú 2 cỏc xỏc inh ng kớnh.
1. S dng cụng thc thy lc.
Q = w . v
v.
Q4
d)troỡndióỷntióỳtcoùọỳng(
4
d
w
2
=
=
(m)
q
ttr
q
vc
q
n(B)
A
B
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 45
Trong ú:
- Q: lu lng nc tớnh toỏn ca ng ng (m
3
/s).
- v: vn tc nc chy trong ng (m/s).
* Mi quan h gia d v v qua giỏ thnh xõy dng (Gxd) v qun lý (Gql)
T cụng thc trờn ta thy iu kin d khụng nhng ph thuc vo lu lng Q, m cũn
ph thuc vo tc v na vỡ Q l i lng khụng i nờn:
- Nu vn tc tng thỡ ng kớnh d gim.Chi phớ xõy dng (G
xd
)gim nhng tn tht ỏp lc
theo chiu di v thy lc trong ng mnh dn n mi ni d h hng . cao bm nc v chi
phớ in cho vic bm nc v chi phớ in cho vic bm nc s tng dn n chi phớ qun lý
(G
ql
) tng.
-Nu vn tc gim thỡ ng kớnh d tng. Chi phớ xõy dng (Gxd) tng nhng tn tht ỏp
lc gim, nng lng bm nc gim do ú chi phớ qun lý (G
ql
) gim.
Nhim v xỏc nh ng kớnh cho cỏc tuyn ng dn v mng li ch cú th gii quyt
c sau khi cú s hoch toỏn cỏc yờu cu kinh t. V thc cht õy l bi toỏn kinh t k thut.
Nu gi G
xd
l giỏ thnh xõy dng mng li ng ng, G
ql
l giỏ thnh qun lý khi y tng chi
phớ vn u t trong thi hn tớnh toỏn (t) l:
W = G
xd
+ t.G
ql
Chi phớ qun lý mng li bao gm chi phớ sa cha hng ngy ph thuc chi phớ xõy dng;
chi phớ sa cha hng ngy thng chim 1 t l no y ca chi phớ xõy dng v biu bng
pG
xd
( p tớnh bng %) v giỏ thnh in nng bm nc G
ql
1
. C 2 i lng ny u ph
thuc vo ng kớnh v tc nc chy trong ng.
Chi phớ lng cho cụng nhõn khụng ph thuc vo ng kớnh v tc nc chy trong
ng v chim 1 phn rt nh nờn b.
W = G
xd
+ t.( pG
xd
+ G
ql
1
).
Vy tng chi phớ u t cho 1 nm trong giai on tớnh toỏn:
W
1
= ( 1/t + p).G
xd
+ G
ql
1
W
1
cú th biu din nh 1 hm s ca vn tc tớnh toỏn (v) hay l hm s ca ng kớnh
(d). Khi tng ng kớnh (d), tc gim vn tc (v) nc chy trong ng i lng ( 1/t +
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 46
p).G
xd
s tng, i lng G
ql
1
s gim v ngc li. Tng cng 2 ng cong ( 1/t + p).G
xd
v G
ql
1
ta s c ng cong biu din giỏ tr chung W
1
cú giỏ tr cc tiu ti im a. Giỏ
tr vn tc kinh t nht hay ng kớnh kinh t nht c xỏc nh bng i lng ca honh
ti im m ng cong W
1
tng ng vi trc tung bộ nht.
Hỡnh 2-6: Mi liờn h gia W
1
, D, V
Bng: Giỏ tr v
kt
.
D (mm) V
kt
(m/s) D (mm) V
kt
(m/s)
100
150
200
250
300
0,15 - 0,86
0,28 - 1,15
0,38 - 1,15
0,38 - 1,48
0,41 - 1,52
350
400
450
500
600
0,47 - 1,58
0,50 - 1,78
0,60 - 1,94
0,70 - 2,10
0,95 - 2,60
2. Xỏc nh D theo h s kinh t (E) v lu lng kinh t gii hn (Q
kt
).
H s kinh t E ph thuc vo rt nhiu yu t: cụng ngh sn xut, mc nng lng dựng
bm nc, trỡnh k thut qun lý, cú giỏ tr t 0,25 - 0,5-0,75 ng vi cỏc giỏ tr E
cho tng loi ng tra cỏc bng tớnh sn cho ta lu lng kinh t gii hn Q
+
, Q
ktmin
.
0
D
D
kt
G
ql
1
( 1/t + p).G
xd
W
1
a
W
1min
0
V
V
kt
G
ql
1
( 1/t + p).G
xd
W
1
a
W
1min
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 47
2.1.6. Xỏc nh tn tht ỏp lc (h
l
v h
cb
).
1. Tn tht ỏp lc theo chiu di: 2 cỏch xỏc nh
a. Theo tn tht n v (i).
h
l
= i . l (m)
Trong ú:
- l: chiu di on ng tớnh toỏn (m)
- i: tn tht n v ph thuc vo loi ng v vn tc nc chy trong ng.
+ i vi ng gang v bờ tụng ct thộp.
V < 1,2 m/s i = 0,000912.V
2
/ d
1,3
. (1 + 0,867/v)
0,3
V 1,2 m/s i = 0,00107 V
2
/ d
1,3
+ ng nha tng hp
226,1
r
774,1
d
V
.000685,0i =
+ ng fibrụximng
3,0
19,1
2
)
V
51,3
1(
d
V
000561,0i +=
+ ng thy tinh
226,1
774,1
d
V
000685,0i =
Trong ú: - q: lu lng nc trong on ng tớnh toỏn (l/s)
- d: ng kớnh ng (mm)
- v: vn tc nc chy trong ng (m/s)
b. Theo sc khỏng n v.
h
l
= A . l . K . q
2
= S . q
2
(m)
Trong ú:
- A: h s khỏng
- S: Sc khỏng n v
- K: h s iu chnh tc
- l: chiu di on ng
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 48
2. Tn tht ỏp lc cc b (h
cb
): l tn tht ỏp lc qua van, khi qua cỏc mi ni, qua cỏc
on thay i hng ca dũng chy thng phi xỏc nh qua tng chi tit, qua tng on
1. Song h
cb
ch chim 1 t l rt nh, trong thc t tớnh toỏn thng b qua hoc ch ly 1 t
l no ú so vi tn tht ỏp lc dc ng.
- Trng hp dựng nc ln nht:
h
cb
=( 10-15) % h
l
(m)
- Trng hp cú chỏy
h
cb
=( 5-10) % h
l
(m)
-Trng hp vn chuyn ln nht thỡ ph thuc vo tỡnh hỡnh c th ( v trớ ca
i nc trờn mng li) m tớnh toỏn.
2.3. Tớnh toỏn mng li ct cp nc.
1. Xỏc nh tng lu lng vo mng li theo cỏc trng hp cn tớnh.
2. Qui hoch mng li v chia mng li thnh cỏc on tớnh toỏn, ghi tr s chiu
di cỏc on ng, ghi lu lng tp trung v ỏnh s cỏc nỳt trờn s .
on ng t
ớnh toỏn l on ng nm gia 2 giao im hay gia giao im ú vi 1 nỳt ly
nc tp trung, trờn on ú ng kớnh úng khụng i.
3. Xỏc nh tng chiu di tớnh toỏn ca mng li l
tt
.
4. Xỏc nh qv, q
d
ca cỏc on v a v lu lng nỳt. Ghi cỏc kt qu tớnh toỏn
lờn s mng li.
* Bng tớnh lu lng dc ng ca cỏc on ng.
on ng L
tt
(m) Q
dv
(l/s.m) Q
dd
= q
dv
. ltt (l/s)
* Bng ớnh toỏn lu lng nỳt.
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 49
Nỳt Cỏc on ng
liờn quan
)s/l(
2
q
q
dõ
rióng
n
=
Q
ttr
(l/s)
)s
/
l(qqq
ttr
rióng
n
chung
nuùt
+=
5. Xỏc nh lu lng tớnh toỏn.
6. Chn tuyn chớnh ( tuyn bt li nht ).
Tuyn chớnh l tuyn di nht v cú im cui ct cao nht so vi im u mng
li
7.Tớnh thu lc cho tuyn chớnh
Lp bng tng hp kt qu q
tt
, D, v, i, h ca cỏc on thuc ng chớnh.
* Cỏch tra bng xỏc nh ng kớnh ng hp lý: Bit vt liu lm ng, dựng bng tớnh toỏn
thy lc ca mng li cp nc ca .A.Xờ-vờ-rep tỡm D(mm) sao cho vn tc nc
chy trong ng nm trong gii hn vn tc kinh t. (vkt).
* h = i . l (m)
* p lc cn thit:
H
nỳt trc
= H
nỳt sau
+ h
ni gia hai nỳt
+ Z
nỳt sau
- Z
nỳt trc
(m)
Mu bng ghi kt qu tớnh ca tuyn chớnh
ng
ng
l(m)
q
tt(l/s
)
D(mm
)
v(m/s
)
1000
i
h=i.l(
m)
Ct mt t
(m)
p lc cn
thit (m)
i
m
u
im
cui
i
m
u
im
cui
* Trng hp cú i nc u mng li.
Bi ging: CP NC SINH HOT & CễNG NGHIấP
Nguyn Lan Phng 50
H
= H
BL
+ h + Z
BL
- Z
(m)
H
b
= H
+ h
+ h
b-
+Z
- Z
b
(m)
8. Tớnh thy lc tuyn nhỏnh.
+ Xỏc nh tn tht ỏp lc cho phộp ca tuyn nhỏnh (h) l hiu s gia ct ỏp lc ca nỳt
u v ct ỏp lc nỳt cui nhỏnh.
+ Xỏc nh = h/l
+ T q
tt
, i D
So sỏnh: h
tuyn nhỏnh
h : chp nhn D ó chn
h
tuyn nhỏnh
> h: chn li D.
Vớ d: TNH TON THY LC MNG LI CT.
Tớnh toỏn thu lc cho mng li ct cp nc cho khu dõn c, cỏc im ly nc c xỏc
trờn s (hỡnh v). T trm bm cp II cung cp cho mng mt lu lng 40 l (l/s). Mt
t bng phng, cao trỡnh mt t l 20m. Theo qui hoch nh ca khu dõn c 3 tng, yờu
cu mng l
i thit k bng ng gang.
Gii
1. Xỏc nh tng c
hiu di mng li
L = 150 + 150 + 100 + 200 + 120 + 120 = 840 (m)
2. Xỏc nh q
dv
(l/sm):
q
b
=40,0 l/s
150
m
200
m
150
100m
120m
120m
4
3 2 1
5
6
7
5l/s
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét