chql09003

2.3 Công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và tái định c ở Việt Nam 13
2.3.1 Thời kỳ trớc 1987 13
2.3.2 Thời kỳ từ 1987 đến năm 1993 13
2.3.3 Thời kỳ từ 1993 đến nay 14
2.4 Tình hình thực hiện công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và tái định c ở
thành phố Hà Nội 28
2.4.1 Chính sách bồi thờng, hỗ trợ và tái định c 28
2.4.2 Thực trạng về tình hình GPMB: 28
2.4.3 Tồn tại, vớng mắc: 30
3. Nội dung và phơng pháp nghiên cứu 32
3.1 Địa bàn nghiên cứu 32
3.2 Nội dung nghiên cứu 32
3.3 Phơng pháp nghiên cứu 32
3.3.1 Phơng pháp thu thập thông tin, số liệu, tài liệu 32
3.3.2 Phơng pháp điều tra thực tế 33
3.3.3 Phơng pháp phân tích, thống kê, tổng hợp, so sánh và xử lý số liệu.33
4. Kết quả nghiên cứu 34
4.1 Khái quát điều kiện - tự nhiên - kinh tế- xã hội ở Quận Hà Đông 34
4.1.1 Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và cảnh quan môi trờng 34
4.2 Thực trạng phát triển các ngành kinh tế 42
4.2.1 Khu vc kinh tế nông nghiệp 43
4.2.2 Khu vực kinh tế công nghiệp 43
4.2.3 Thực trạng phát triển đô thị 44
4.2.4 Thực trạng phát triển các khu dân c nông thôn 45
4.3 Định hớng phát triển đô thị và các điểm dân c tập trung 45
4.4 Đánh giá những thuận lợi, khó khăn của điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội
ảnh hởng đến công tác giải phóng mặt bằng 46
4.5 Thực trạng công tác bồi thờng, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định c
trên địa bàn quận Hà Đông 48
4.5.1 Một số vấn đề cơ bản về thực trạng công tác bồi thờng, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng và tái định c trên địa bàn quận Hà Đông 48
4.5.2 Thực trạng công tác bồi thờng, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái
định c ở một số dự án 53
- Cha có tổ chức chuyên trách đứng ra làm công tác GPMB nên các bớc
triển khai thực hiện còn thiếu sót, cha đảm bảo trình tự do lực lợng tham
gia Hà Đông (Dự án đờng trục phát triển phía Bắc quận Hà Đông) 67
4.8.4 Đánh giá chung về tình hình thực hiện công tác bồi thờng, hỗ trợ
GPMB và tái định c trên địa bàn Quận Hà Đông qua 03 dự án 74
5. Kết luận và kiến nghị 81
5.1 Kết luận 81
iv
5.2 Kiến nghị 82
Tài liệu tham khảO 83
Phụ lục 87
v
Danh mục chữ viết tắt
STT Chữ viết tắt
ý nghĩa
1 ADB Ngân hàng phát tiển Châu á
2 BTHT&TĐC Bồi thờng, hỗ trợ và tái định c
3 CNH-HĐN Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá
4 CP Chính phủ
5 GCNQSD Giấy chứng nhận quyền sử dụng
6 GPMB Giải phóng mặt bằng
7 HĐND Hội đồng nhân dân
8 HTXNN Hợp tác xã nông nghiệp
9 NĐ Nghị định
10 QĐ Quyết định
11 TĐC Tái định c
12 UBND Uỷ ban nhân dân
13 WB Ngân hàng thế giới
vi
Danh mục bảng
STT Tên bảng Trang
Bảng 4.1: Diện tích cơ cấu đất đai năm 2008 của quận Hà Đông 39
Bảng 4.2: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế (theo GDP) 40
Bảng 4.3. So sánh chênh lệch giá bồi thờng và thực tế chuyển nhợng trên
thị trờng 64
Bảng 4.4: Thống kê diện tích thu hồi theo loại đất 66
Danh mục biểu đồ
STT Tên biểu đồ Trang
Biểu đồ 4.1: Cơ cấu đất đai năm 2008 của quận Hà Đông 40
Biểu đồ 4.2: Cơ cấu kinh tế quận Hà Đông 41
Biểu đồ 4.3: Cơ cấu diện tích đất thu hồi theo loại đất
dự án Khu đô thị mới Mỗ Lao 58
Biểu đồ 4.4: Tiến độ thực hiện công tác GPMB dự án
Khu đô thị mới Mỗ Lao 58
Hình ảnh 4.1: Làng Việt Kiều Châu âu- Dự án khu đô thị mới
Mỗ Lao
đang xây dựng 59
Hình ảnh 4.2: Khu tái định c - dự án Khu đô thị mới Mỗ Lao. .59
Hình ảnh 4.3: Phần diện tích vớng mắc cha GPMB - Dự án
khu đô thị mới Mỗ Lao 60
Biểu đồ 4.4: Cơ cấu diện tích đất thu hồi theo loại đất dự án Đờng
Lê Văn Lơng kéo dài 72
Hình ảnh 4.6: Tuyến đờng đang thi công - Dự án đờng Lê Văn
Lơng kéo dài (Dự án đờng trục phát triển phía Bắc quận Hà
Đông) 73
Biểu đồ 4.5: Tiến độ thực hiện công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và
tái định c dự án đờng Lê Văn Lơng Kéo dài 73
vii
Danh mục hình
STT Tên hình Trang
Hình ảnh 4.1: Làng Việt Kiều Châu âu- Dự án khu đô thị mới
Mỗ Lao
đang xây dựng 59
Hình ảnh 4.2: Khu tái định c - dự án Khu đô thị mới Mỗ Lao. .59
Hình ảnh 4.3: Phần diện tích vớng mắc cha GPMB - Dự án
khu đô thị mới Mỗ Lao 60
Hình ảnh 4.6: Tuyến đờng đang thi công - Dự án đờng Lê Văn
Lơng kéo dài (Dự án đờng trục phát triển phía Bắc quận Hà
Đông) 73
viii
1. Mở đầu
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài sản quốc gia có giá trị lớn, có vị trí đặc biệt quan trọng đối
với đời sống của từng hộ gia đình, cá nhân, là t liệu sản xuất đặc biệt, là điều
kiện tối thiểu đảm bảo cho quá trình tái sản xuất giúp xã hội không ngừng phát
triển. Trong quá trình đổi mới nền kinh tế - xã hội ở nớc ta, cơ chế kinh tế thị tr-
ờng đã từng bớc đợc hình thành, các thành phần kinh tế phát triển mạnh mẽ và
một xu hớng tất yếu về nguồn lực đầu vào cho sản xuất và sản phẩm đầu ra đều
phải trở thành hàng hoá, trong đó đất đai cũng không phải là ngoại lệ.
Nớc ta đang trong thời kỳ thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất n-
ớc, nhiều dự án nh các khu công nghiệp, nhà máy, các khu đô thị mới, khu dân
c đang đợc triển khai xây dựng một cách mạnh mẽ. Để thực hiện đợc các
nhiệm vụ trên và mang tính khả thi thì mặt bằng đất đai là một trong những
nhân tố quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả trong công tác đầu t của các nhà
đầu t trong và ngoài nớc và ảnh hởng đến cả tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại
hoá của đất nớc.
Thực hiện đờng lối đổi mới do Đảng ta khởi xớng, trong các năm gần đây
kinh tế tiếp tục tăng trởng với tốc độ ổn định, các lĩnh vực văn hoá, giáo giục,
khoa học, xã hội ngày càng đợc cải thiện. Sự phát triển chung của nền kinh tế
xã hội cũng nh của đất nớc, trớc hết đặt ra phải xây dựng hệ thống kết cấu hạ
tầng kĩ thuật, hệ thống giao thông đờng bộ, hệ thống thuỷ lợi, hệ thống lới điện
quốc gia là điều kiện rất cơ bản để phát triển nông nghiệp, công nghiệp, thơng
mại, dịch vụ, du lịch Đến nay cả nớc ta đã có nhiều khu công nghiệp, khu chế
xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, nhiều công trình công cộng phục vụ lợi
ích quốc gia. Để xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng, phát triển các nghành
kinh tế, công nghiệp, giao thông, xây dựng, thơng mại dịch vụ, giáo dục, y tế,
xã hội, đào tạo.v.v. Nhà nớc phải thu hồi đất của ngời sử dụng đất và phải bồi
1
thờng cho ngời bị thu hồi. Việc thực hiện bồi thờng giữ vị trí hết sức quan trọng
là yếu tố có tính quyết định trong toàn bộ quá trình bồi thờng giải phóng mặt
bằng. Trong những năm qua công tác GPMB gặp rất nhiều khó khăn, vớng mắc
trong quá trình triển khai thực hiện. Để khắc phục những tồn tại đó trong những
năm gần đây Nhà nớc đã từng bớc hoàn thiện pháp luật về đất đai và ban hành
các văn bản pháp lý hớng dẫn thực hiện về công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và
tái định c thực hiện một cách có hiệu quả.
Đặc biệt, Hà Nội là thủ đô, là trung tâm kinh tế, chính trị và xã hội của cả
nớc do vậy vấn đề Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc càng rõ nét hơn. Kể
từ ngày 01/8/2008, sát nhập tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh - tỉnh Vĩnh Phúc và 04
xã thuộc huyện Tiến Xuân - Hoà Bình vào Thành phố Hà Nội, đến nay Thành
phố Hà Nội có 334.470,02 ha diện tích tự nhiên và 6.232.640 nhân khẩu, có 29
đơn vị hành chính trực thuộc, bao gồm các quận: Ba Đình, Cầu Giấy, Đống Đa,
Hà Đông, Hai Bà Trng, Hoàn Kiếm, Hoàn Mai, Long Biên, Tây Hồ, Thanh
Xuân, các huyện: Ba Vì, Chơng Mỹ, Đan Phợng, Đông Anh, Gia Lâm, Hoài
Đức, Mê Linh, Mỹ Đức, Phú Xuyên, Phúc Thọ, Quốc Oai, Sóc Sơn, Thạch Thất,
Thanh Oai, Thanh Trì, Thờng Tín, Từ Liêm, ứng Hoà và Thị xã Sơn Tây; có
577 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 401 xã, 154 phờng và 22 thị trấn) do đó nhu
cầu sử dụng đất để xây dựng các khu công nghiệp, các khu đô thị mới ngày
càng trở nên cấp thiết để đáp ứng cho nhu cầu phát triển của xã hội và tốc độ đô
thị hóa của Thành phố Hà Nội nói riêng và cả nớc nói chung.
Hà Đông là quận mới của Thành phố Hà Nội kể từ ngày 08/5/2009 theo
Nghị quyết số 15 của Chính phủ sau khi từ Thành phố thuộc tỉnh Hà Tây thì Hà
Đông đang trên đà phát triển để trở thành khu trung tâm kinh tế lớn mạnh của
Hà Nội. Hiện nay trên địa bàn Quận Hà Đông có 43 dự án lớn nhỏ đang đợc
triển khai đồng loạt nhng vẫn còn vớng mắc mặt bằng vì cha GPMB đợc. Đặc
biệt trong tình hình hiện nay với tốc độ đô thị hoá mạnh mẽ trên địa bàn Quận
thì nhu cầu về quỹ đất sạch là hết sức quan trọng để tạo đà cho việc kêu gọi các
2
nhà đầu t trong và ngoài nớc đầu t vào trong địa bàn nhằm thúc đẩy nền kinh tế
của Quận. Tuy nhiên tiến độ thực hiện công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và tái
định c trên địa bàn Quận hiện nay còn có nhiều khó khăn vớng mắc cả về mặt
chủ quan và khách quan.
Do vậy tôi lựa chọn đề tài: Tìm hiểu thực trạng công tác bồi th ờng, hỗ
trợ giải phóng mặt bằng và tái định c ở một số dự án khu đô thị mới trên địa
bàn Quận Hà Đông- thành phố Hà Nội
1.2 Mục đích - yêu cầu
1.2.1 Mục đích
Đề tài đợc nghiên cứu nhằm mục đích sau:
+ Nghiên cứu, đánh giá thực trạng việc tổ chức thực hiện công tác bồi thờng,
hỗ trợ GPMB ở một số dự án khu đô thị mới trên địa bàn Quận Hà Đông.
+ Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị góp phần giải quyết những tồn
tại, khó khăn trong quá trình thực hiện nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự
án đầu t trên địa bàn.
1.2.2 Yêu cầu
- Nắm vững chính sách bồi thờng, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cũng nh
các văn bản pháp lý có liên quan.
- Các số liệu, tài liệu, khảo sát, điều tra phải đảm bảo tính trung thực,
chính xác, phản ánh đúng hiện trạng và tình hình thực tế của các dự án đã lựa
chọn để nghiên cứu.
- Tổ chức trao đổi, toạ đàm về tình hình thực hiện công tác bồi thờng, hỗ
trợ GPMB với một số cơ quan nhà nớc trực tiếp thực hiện.
- Nghiên cứu vững chắc các đối tợng, mục đích và phạm vi cần nghiên
cứu từ đó đánh giá đợc những tồn tại, khó khăn do nguyên nhân từ đâu? để đa
ra những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn và đẩy nhanh tiến độ thực
hiện công tác giải phóng mặt bằng ở một số dự án khu đô thị mới cần nghiên
cứu nói riêng và cả Quận Hà Đông, TP Hà Nội nói chung.
3
4
2. Tổng quan về công tác bồi thờng, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng
2.1 Tổng quan về công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB và tái định c
2.1.1 Khái niệm bồi thờng, hỗ trợ và tái định c khi nhà nớc thu hồi đất
- Thu hồi đất: Là việc Nhà nớc ra Quyết định hành chính để thu lại quyền
sử dụng đất hoặc thu lại đất đã giao cho tổ chức, Uỷ ban nhân dân xã, phờng,
thị trấn quản lý theo quy định của Luật này [16].
- Bồi thờng khi nhà nớc thu hồi đất là việc Nhà nớc trả lại giá trị quyền sử
dụng đất đối với diện tích đất bị thu hồi cho ngời bị thu hồi đất [16].
- Hỗ trợ khi Nhà nớc thu hồi đất là việc Nhà nớc giúp đỡ ngời bị thu hồi
đất thông qua đào tạo nghề mới, bố trí việc làm mới, cấp kinh phí để di dời đến
địa điểm mới [16].
- Tái định c:
+ Theo từ điển Tiếng Việt: Tái nghĩa là"hai lần hoặc Lần thứ hai, lại một
lần nữa"
+ Định c: là ở một nơi nhất định để sinh sống, làm ăn.
Theo Ngân hàng phát triển Châu á(ADB): Tái định c là xây dựng Khu dân
c mới, có đất để sản xuất và cơ sở hạ tầng công cộng tại một địa điểm khác.
Các hình thức tái định c:
+ Tái định c tập trung;
+ Tái định c tại chỗ;
+ Tái định c xen ghép (phân tán).
2.1.2 Đặc điểm của công tác bồi thờng, hỗ trợ GPMB
Nh chúng ta đã biết để thực hiện đợc dự án theo đúng tiến độ, thì trớc hết
các chủ đầu t cần phải giải phóng đợc mặt bằng. Đó là công việc trọng tâm và
hết sức quan trọng. Công việc này mang tính chất phức tạp, tốn kém nhiều thời
5

Xem chi tiết: chql09003